مهریه به‌عنوان یکی از حقوق مالی زن در ازدواج، از اهمیت ویژه‌ای در حقوق خانواده برخوردار است. با انعقاد عقد نکاح، زوجه مستحق دریافت مهریه است و می‌تواند زوج را به پرداخت این حق مالی ملزم کند. اگر مرد بخواهد ممانعت کند و حق مالی زوجه را نپردازد، پرونده مهریه به جریان می‌افتد و زوج طی الزام دادگاه، به پرداخت این حق مالی ملزم می‌شود. اما در شرایطی زوجه به دلایلی از گرفتن مهریه خود صرف نظر می کند، و علی رغم به اجرا گذاشتن مهریه، آن را از زوج مطالبه نمی‌کند و بعداً پشیمان می‌شود در اینجا ممکن است این ابهام را داشته باشد که آیا می‌تواند بار دیگر خواستار مطالبه مهریه باشد یا نه. به بیان دیگر آیا اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم امکان دارد یا محال ممکن است و پرونده‌ای که مختومه شده دیگر قابل رسیدگی نیست. در پاسخ به این سوال، کارشناس حقوقی معید بیان می‌دارد که مهریه، تا زمانی که از سوی زوجه به مرد هبه نشده باشد، قابل مطالبه است و مرد ملزم می‌باشد که مهریه زوجه را در صورتی که زوجه بتواند استطاعت مالی او را ثابت کند بپردازد. مطلب برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم؟ نیز می تواند در این زمینه اطلاعات مفیدی به شما بدهد.
شما به عنوان زوجه‌ای که طلب مالی از زوج دارید. محدودیت در این امر نداشته و تا زمانی که مهریه خود را به طور کامل که طبق قانون جدید مهریه ۱۱۰ سکه بیشتر نیست، از زوج مطالبه نکرده باشید، می‌توانید پرونده مهریه خود را به جریان بیاندازید و آن را از زوج مطالبه کنید. مگر آنکه شما خود بعد از دریافت نصف مهریه از مطالبه مابقی طلب مالی خود صرف نظر کرده باشید و یا به کلی، زوج را از پرداخت دینی که بر ذمه او بوده بری کرده باشید که در اینجا دیگر نمی‌توانید الزام او را به پرداخت مهریه خواستار شوید. چرا که شما خود با اراده خویش مهریه‌تان را به زوج هبه کرده و او را از پرداخت بری الذمه کرده اید. پس دیگر دعوی شما در اداره ثبت و دادگاه خانواده قابل استماع نخواهد بود.
اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم پس از دریافت تمام مهریه در شرایط عادی امکان‌پذیر نیست. مهریه به عنوان یک حق مالی زن تلقی می‌شود که با پرداخت کامل آن، تعهد مرد نسبت به این حق پایان می‌یابد.
با این حال، اگر مهریه از ابتدا به صورت اقساطی پرداخت شده باشد و مرد در میان اقساط ادعا کند که تمامی مهریه پرداخت شده، زن می‌تواند با ارائه مدارک و اسناد نشان دهد که بخشی از مهریه باقی مانده است. همچنین، در صورتی که توافق جدیدی میان طرفین صورت گیرد و سند رسمی جدیدی ثبت شود، ممکن است مطالبه مجدد مهریه انجام شود.
گاهی اوقات، موضوع اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم پس از دریافت بخشی از آن مطرح می‌شود. در چنین شرایطی، این سوال پیش می‌آید که آیا زوجه می‌تواند دوباره اقدام به اجرای مهریه کند؟ در پاسخ باید گفت بله، اگر مهریه زوجه شامل بخش‌های مختلفی باشد (مانند سکه‌های تمام، نیم‌سکه یا مبالغ نقدی)، زوجه می‌تواند هر بخش را جداگانه مطالبه کند. در صورتیکه زوجه فقط بخشی از مهریه خود را دریافت کرده باشد، می‌تواند برای دریافت باقی‌مانده مهریه اقدام کند. از نظر قانونی، مهریه حقی است که تا زمان پرداخت کامل، زوجه می‌تواند آن را مطالبه کند. برای مثال اگر در سند ازدواج، مهریه زوجه 200 سکه تعیین شده است که شامل 100 سکه تمام و 100 سکه نیم است؛ اگر زوجه قبلاً 100 سکه تمام را دریافت کرده باشد، می‌تواند برای 100 نیم‌سکه باقی‌مانده اقدام کند. این اقدام کاملاً قانونی و قابل انجام است، زیرا حق زوجه نسبت به آن بخش از مهریه همچنان محفوظ است.
اما اگر زوجه قصد مطالبه مجدد همان 100 سکه تمام را داشته باشد، این کار امکان‌پذیر نیست، زیرا مهریه پرداخت‌شده دیگر قابل مطالبه نیست.
اگر زنی مهریه خود را بخشیده باشد، امکان اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم بستگی به نحوه و قالب حقوقی بخشش دارد. در ادامه، شیوه‌های مختلف بخشیدن مهریه و امکان مطالبه مجدد آن را توضیح می‌دهیم:
ابراء
ابراء به معنای این است که زن شوهر را از پرداخت مهریه کاملاً آزاد کند. اگر بخشش مهریه به این روش انجام شده باشد، زن دیگر نمی‌تواند برای مهریه اقدام کند، زیرا این حق به طور کامل ساقط شده است.
اقرار
در اقرار، زن اعلام می‌کند که مهریه‌اش را از شوهر دریافت کرده است، حتی اگر در واقع این اتفاق نیفتاده باشد. پس از اقرار، زن حق انکار یا مطالبه دوباره مهریه را ندارد و امکان اجرا گذاشتن برای بار دوم وجود ندارد.
هبه (هدیه)
اگر مهریه به صورت هبه بخشیده شده باشد، در صورتیکه زن در ازای بخشش مهریه چیزی دریافت نکرده باشد، می‌تواند بخشش را باطل کند و دوباره برای مهریه اقدام کند. اگر هبه بدون شرط باشد، زن نمی‌تواند دوباره مهریه را مطالبه کند.
صلح
اگر بخشش مهریه در قالب عقد صلح باشد، زن نمی‌تواند مهریه را دوباره اجرا بگذارد، مگر اینکه شرایطی برای فسخ صلح در قرارداد ذکر شده باشد.
بذل در طلاق خلع یا مبارات
در این حالت، زن مهریه خود را در ازای حق طلاق می‌بخشد. اگر هنوز در دوران عده باشد، می‌تواند از بذل مهریه رجوع کرده و مهریه را دوباره مطالبه کند.
در مورد اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم پس از اعسار می توان گفت که اگر زوج در ابتدا اعلام کرده باشد که قادر به پرداخت مهریه نیست و اعسار خود را اثبات کرده باشد، دادگاه ممکن است اجرای مهریه را تا زمان توانایی مالی زوج به تعویق بیاندازد. اعسار به معنای ناتوانی در پرداخت دیون است، اما این به معنی بخشش یا پایان یافتن تعهد زوج به پرداخت مهریه نیست. در صورت اعسار، زوج می‌تواند از دادگاه درخواست کند که اجرای مهریه تا زمانی که وضعیت مالی‌اش بهبود نیابد، متوقف شود.
با این حال، اگر وضعیت مالی مرد تغییر کند و او بتواند مهریه را پرداخت کند، زن می‌تواند برای اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم اقدام کند. در چنین شرایطی، حتی پس از اعلام اعسار و متوقف شدن موقت اجرای مهریه، اگر مرد توان پرداخت پیدا کند، اجرای مهریه برای بار دوم امکان‌پذیر است.
در واقع، اعسار تنها موجب تعویق پرداخت می‌شود و پس از رفع مشکل مالی مرد، زن همچنان حق دارد مهریه خود را اجرا بگذارد. این موضوع نیاز به بررسی دقیق وضعیت مالی و ارائه مستندات لازم دارد، بنابراین مشاوره با وکیل برای پیگیری چنین پرونده‌هایی توصیه می‌شود.
اگر در جریان اجرا گذاشتن مهریه، شما به دلایلی از دریافت طلب مالی خود صرف نظر کنید، و به عبارتی شکایت خود را استرداد کنید، این حق برای شما وجود دارد که بار دیگر دعوی مهریه خود را به جریان بیاندازید و با مراجعه به دایره اجرای ثبت و دادگاه خانواده که هر یک شرایط خاص خود را دارد، مجددا پرونده مهریه خود را به اجرا بیاندازید؛ بدون آنکه در این باره محدودیت داشته باشید. چرا که مهریه حق مالی زوجه است که بر ذمه زوج است و تا زمانی که طلب مالی خود را که مهریه است دریافت نکند این حق را دارد که دعوی مطالبه مهریه را به طرفیت زوج مطرح کند و الزام او را به پرداخت طلب مالی خویش خواستار شود.
شما برای به جریان انداختن پرونده مهریه، بایستی مدارکی را ضمیمه پرونده حقوقی خود کنید.
اگر قرار است مهریه در دوران عقد از زوج مطالبه شود، زوجه ملزم است که جز مدارک نامبرده، گواهی پزشکی قانونی را نیز ضمیمه پرونده کند.؛ تا مشخص گردد که زوجه باکره است یا نه و مستحق دریافت چه میزان مهریه می‌باشد، تمام یا تنها نصف مهریه.
اگر نکاح موقت باشد و به ثبت نرسیده باشد، زوجه نمی‌تواند از طریق دایره اجرای ثبت اقدام کند و مدارک نامبرده را به آنجا تقدیم دارد؛ بلکه تنها می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه کند و با سپری کردن مراحل دادرسی و تشریفات اداری، پرونده خود را به جریان بیاندازد.
اگر زوج مدعی باشد که مهریه زوجه را پرداخت کرده و دیگر حاضر به پرداخت مهریه نیست بایستی مدارکی که ضمیمه پرداخت طلب مالی زوج به زوجه است، ارائه شود. چرا که اصل بر مدیون بودن زوج است مگر خلافش ثابت شود.
توصیه می‌کنیم مقاله مدارک لازم برای اجرا گذاشتن مهریه را از مجموعه حقوقی معید برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه نمایید.
این حق برای زوجه وجود دارد تا زمانی که طلب مالی خود را از زوج مطالبه نکرده به طرفیت او اقامه دعوی کند و پرونده مهریه خود را به جریان بیاندازد، بدون آنکه در این باره محدودیت داشته باشد. اما گاهی اوقات زوجه علی رغم اینکه مهریه را از زوج طلب نکرده، این حق را ندارد که بار دیگر دعوی مهریه را به جریان بیاندازد؛ چرا که دادگاه بدان ترتیب اثر نداده و آن را رد خواهد کرد. این فرض، در جایی است که زوجه مهریه خود را به زوج بخشیده یا هبه کرده و او را از پرداخت دینی که بر ذمه او بوده بری‌الذمه کرده است. اگر زوجه کل مهریه را به زوج بخشیده باشد دیگر نمی‌تواند اقامه دعوی به طرفیت او مطرح کند. چرا که دینی وجود ندارد که قابل مطالبه باشد. اما اگر زوجه تنها نصف مهریه را طلب کرده باشد این حق برای او وجود دارد که نسبت به میزان باقی مانده دعوی مهریه را به جریان بیاندازد و الزام زوج را به پرداخت طلبش خواستار شود.
در سابق این امکان وجود داشت و زوجه می‌توانست به اراده خود همزمان هم از طریق دادگاه و هم دایره اجرای ثبت برای دریافت مهریه خود، به میزان طلبی که از زوج داشت اقدام کند. اما با اجرایی شدن بخشنامه جدید مهریه، این امر غیر ممکن بوده و زوجه در بدو امر لازم است که خواسته خود را از دایره اجرای ثبت پیگیری کند و با معرفی اموالی از زوج، پرونده خود را به جریان بیاندازد. اگر اموالی از زوج یافت نشود و بعد از مدت شش ماه زوجه نتواند به حق مالی خود برسد او می‌تواند خواسته خود را از ثبت، استرداد و آن را در دادگاه خانواده به جریان بیاندازد.
تفاوتی ندارد که شما دادخواست خود مبنی بر مطالبه مهریه را برای بار چندم است که به جریان انداخته‌اید. چرا که هیچ محدودیتی در این‌باره برای شمای زوجه وجود ندارد و شما تا زمانی که کل طلب خود را از زوج دریافت نکرده باشید می‌توانید به طرفیت او اقامه دعوا کنید. مگر آنکه خود با بخشیدن مهریه، زوج را از پرداخت این طلب مالی بری کرده باشید؛ که در این صورت دعوی شما قابل قبول نبوده و قرار عدم استماع از دعوی صادر می‌گردد. تشریفات اجرای مهریه برای بار دوم، همان است که زوجه برای بار اول، برای اقامه دعوی خود رعایت کرده است. اینکه زوجه در ابتدای امر بایستی اقامه دعوی خود را از طریق اجرای ثبت پیگیری کند و با معرفی اموالی از زوج و اثبات توانایی او، الزامش را به پرداخت مهریه خواستار شود و با ارائه دادن مدارکی که دلالت بر وجود رابطه زوجیت دارد و با معرفی اموالی از زوج، توقیف اموال او را از ثبت خواستار شود. در صوت عدم وجود اموال از زوج و غیر قابل توقیف بودن آن، می تواند دعوی مهریه را از طریق دادگاه به جریان رسیدگی بیاندازد.
رجوع از ما بذل، تشریفاتی دارد که در صورت اثبات شدن این امکان وجود دارد که زوجه به مهریه بخشیده شده خود رجوع کند و علی رغم اینکه مهریه را بخشیده، بار دیگر آن را از زوج مطالبه کند. اگر طلاق از بائن به رجعی تبدیل شود و زوج در شرایطی که زوجه در عده به سر می برد به او مراجعه کند، در این حالت امکان رجوع از ما بذل وجود دارد و زوجه می تواند علی رغم بخشیده شدن مهریه، بار دیگر آن را از زوج مطالبه کند و الزام او را به پرداخت مهریه خواستار شود.
مهریه حق مالی زن است که به عهده شوهر قرار دارد و می‌تواند هر نوع مالی باشد، از جمله مال منقول، غیرمنقول، وجه نقد و غیره. اگر زن مهریه خود را ابرا کند، به معنای این است که از حق خود نسبت به دریافت مهریه گذشت کرده است و در این صورت، پرداخت آن از عهده شوهر ساقط می‌شود. به عبارت دیگر، ابرا مهریه به گونه‌ای است که گویا شوهر مهریه را به زن پرداخته است و پس از آن، زن دیگر نمی‌تواند برای مطالبه مهریه به شوهر مراجعه کند.
ابرا مهریه یک عمل حقوقی یک‌جانبه که ممکن است توسط زن در حین عقد نکاح انجام گیرد. برای صحت این عمل، زن باید دارای شرایط ایقاع باشد، یعنی عاقل و بالغ باشد. اگر ثابت شود که زن تحت فشار یا اجبار مهریه خود را ابرا کرده یا شرایط لازم برای انجام این عمل را نداشته است، می‌توان دعوای ابطال ابرا مهریه را در دادگاه مطرح کرد.
ما در این مقاله شرایط اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم را مورد بررسی قرار دادیم. گفتیم که زوجه برای دریافت مهریه محدودیتی ندارد و می‌تواند تا زمانی که حق مالی خود را از زوج مطالبه نکرده به طرفیت او اقامه دعوی کند و الزام او را به پرداخت مهریه خواستار شود و با اقامه دعوی از طریق ثبت و دادگاه، دعوی خود را به جریان رسیدگی بیاندازد.
مجموعه حقوقی معید با داشتن سابقه طولانی در حوزه وکالت، تلاش خود را بر حل و فصل مشکلات حقوقی افراد اختصاص داده، و سعی دارد که با ارائه خدمات حقوقی و مشاوره به افراد درصدد حل مشکلات حقوقی آنها باشد. در صورتی که شما هم نیاز به خدمات حقوقی دارید می‌توانید از طرق ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با وکلای ما در تماس باشید و سوالات حقوقی خود را با وکلای ما در میان بگذارید.
1-زوجه چند بار می‌تواند مهریه خود را به اجرا بگذارد؟
زوجه محدودیتی ندارد و می‌تواند تا زمانی که زوج اقدام به پرداخت مهریه نکرده، به طرفیتش اقامه دعوی کند و الزام او را به پرداخت طلبش خواستار شود.
2-در چه شرایطی مهریه قابل مطالبه نیست؟
اگر زوجه مهریه خود به زوج بخشیده باشد و او را از پرداخت بری کرده باشد دیگر نمی‌تواند آن را مطالبه کند چرا که دینی وجود ندارد.
3- چند بار می‌توان مهریه را اجرا گذاشت؟
محدودیت در این امر وجود ندارد و تا زمانی که زوجه مهریه خود را به طور کامل که طبق قانون جدید مهریه ۱۱۰ سکه بیشتر نیست، از زوج مطالبه نکرده باشد، می‌تواند پرونده مهریه خود را به جریان بیاندازید و آن را از زوج مطالبه کند.
اسم نویسنده
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران
...هیچ نظری ثبت نشده