مهریه حق قانونی زوجه است، و میتواند به محض انعقاد عقد نکاح، عندالمطالبه آن را از زوج مطالبه کند. مگر آنکه خود زوجه بخواهد از حق مالی خویش بگذرد، و مهریه را که طلب مالی او از زوج است به وی ببخشد، و هبه کند. در این حالت دیگر مرد از پرداخت مهریه بری شده و زوجه نمیتواند با اقامه دعوی به طرفیت او، الزامش را به پرداخت مهریه خواستار شود. همانگونه که گفتیم زوجه هر زمانی که بخواهد میتواند مهریه خود را از همسرش بخواهد. اما اگر مرد ممانعت کند، و نخواهد حق مالی زوجه را به وی بپردازد، در اینجا زوجه میتواند به طرفیت او اقامه دعوی کند. اینکه برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم، و به عنوان زوجه خواستار مطالبه حق مالی خود باشیم.
زوجه میتواند از طریق مراجعه به مراجع قضایی و شبه قضایی ذیل، دعوی خود را بر مبنای مطالبه مهریه پیگیری کند.
برخلاف سابق که زوجه در تعیین مرجع صلاحیت دار برای مطالبه مهریه مختار بود، و میتوانست به اراده خویش اداره ثبت را انتخاب کند و درخواستش را بر مطالبه طلب، به دفترخانهای که عقد در آنجا تحقق یافته تقدیم دارد با تغییراتی مواجه شده، و زوجه را ملزم کرده که در بدو امر برای مطالبه طلب به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه، و تقاضای اجرای مهریه را نماید، و توقیف اموال زوج خود را خواستار شود تا بتواند به حق قانونی خود برسد. اگر اموالی از زوج باشد و زوجه بدان آگاهی داشته باشد میتواند با معرفی مال، توقیف اموال زوج را خواستار شود. در غیر این صورت میتواند تقاضای خود را مبنی بر انجام استعلامات سه گانه از دایره اجرای ثبت خواستار شود. تا بررسیهای لازمه جهت شناسایی اموال زوج صورت بگیرد، و اگر مالی از او یافت شد که جزو مستثنیات نباشد به درخواست زوجه توقیف شود، و از طریق مزایده به فروش برسد و قیمت آن به زوجه به عنوان مهریهاش تعلق بگیرد.
اگر طی درخواست زوجه از طریق دایره اجرای ثبت و صدور اجراییه، اموالی از زوج یافت نشود، که با توقیف آن زوجه بتواند به حق قانونی خود برسد. میتواند استرداد پرونده خود را از دایره اجرای ثبت نماید، و از طریق دادگاه خواسته خود را پیگیری کند، و الزام زوج را به پرداخت مهریه خواستار شود. در رابطه با مطالبه مهریه از طریق دادگاه زوجه میتواند مطالبه ۱۱۰سکه بهار آزادی را خواستار شود، و نسبت به مازاد بایستی به محکمه اثبات شود که زوج تمکن مالی کافی دارد و این وظیفه بر عهده زوجه است که آن را اثبات کند، و مرد را به پرداخت مازاد از ۱۱۰ سکه ملزم کند.
قانون جدید مهریه به نفع مرد عمل کرده، و من باب عدم پرداخت مهریه حکم به حبس او را نمیدهد. مگر در شرایطی که زوجه بتواند دارایی و توانایی مالی مرد را اثبات کند، و او را بر پرداخت طلبی که به زوجه دارد معسر نداند. که در اینجا مرد به موجب حکم دادگاه به پرداخت مهریه ملزم میگردد. اگر بخواهد ممانعت کند و حق زوجه را علیرغم داشتن تمکن مالی نپردازد به تقاضای زوجه حکم به جلب زوج صادر میشود.
زوجه چه دادخواست حقوقی خود را مبنی بر مطالبه مهریه از دادگاه تقاضا کند، و یا از طریق دایره اجرای ثبت ملزم است که مدارک ذیل را ضمیمه پرونده مهریه خود نماید. تا به خواسته وی ترتیب اثر داده شود.
زوجه بایستی اثبات کند که فی مابین او و زوجه رابطه زوجیت وجود دارد. تا بتواند خواستار دریافت طلب خود که میزان آن در قباله ازدواج و در ضمن عقد نکاح مقرر شده، باشد.
به موجب قانون جدید مهریه، زوجه ملزم است که استطاعت مالی زوج به پرداخت مهریه را اثبات کند. پس زوجه زمانی میتواند طلب مالی خود را از طریق اداره ثبت تقاضا کند که بتواند مالی را از زوج معرفی کند. که میتواند شامل حساب بانکی، ملک یا خودرو باشد.
همانگونه که گفتیم مهریه عندالمطالبه است، و به محض انعقاد عقد نکاح از زوج قابل مطالبه است. در صورتی که ممانعت به عمل آید و مرد بخواهد ضمن تقاضای زوجه از پرداخت استنکاف ورزد، زوجه میتواند به طرفیت او اقامه دعوی کند، و از اجرای ثبت و دادگاه مطالبه طلب خود را خواستار شود. با این تفاوت که اگر مطالبه مهریه در دوران عقد باشد و زوجه باکره باشد تنها میتواند مطالبه نصف مهریه را از دادگاه و یا اجرای ثبت خواستار شود، و نمیتواند کل مهریه را بخواهد.
زوجه حتی در صورت معسر بودن زوج نیز میتواند الزام او را به پرداخت حق مالی خویش خواستار شود. با این تفاوت که نمیتواند به صورت یکجا طلب خویش را بخواهد. و بایستی به صورت تقسیطی آن را از زوج دریافت کند. اگر مرد بخواهد از پرداخت اقساطی که برای او من باب پرداخت مهریه تعیین شده خودداری کند، این حق برای زوجه وجود دارد که حکم جلب زوج را خواستار شود. مگر به دادگاه ثابت شود که زوج از پرداخت اقساط ناتوان بوده و جز مستثنیات دین هیچ درآمدی ندارد. که در اینجا مطابق قانون جدید مهریه عمل شده و زوج من باب عدم پرداخت مهریه، محکوم به تحمل حبس نخواهد شد.
حتی بعد از فوت زوج نیز، مهریه زوجه قابل مطالبه است، و او میتواند از ماترک زوج مهریه خود را خواستار شود، و در صورتی که ماترک کفاف بدهی زوجه را ندهد، او میتواند به طرفیت وراث زوج اقامه دعوی کند، و الزام آنها را به پرداخت مهریه خواستار شود.
تفاوتی ندارد که نکاح فی مابین زوجین موقت باشد یا دائمی، در هر صورت مرد مکلف است که مهریه زوجه را به او بپردازد. تنها نکتهای که در رابطه با مطالبه مهریه در نکاح موقت وجود دارد آن است که، زوجه نمیتواند درخواست خود را از اجرای ثبت خواستار شود، و بایستی خواسته خود را مبنی بر مطالبه مهریه به دادگاه خانواده ارائه دهد. مگر آنکه نکاح موقت به ثبت رسیده باشد که در این صورت زوجه میتواند از طریق اجرای ثبت نیز درخواست خود را پیگیری کند، و الزام زوج را به پرداخت مهریه خواستار شود.
هر چند در عرف ما، موضوع مهریه در دوران طلاق بیشتر به چشم میخورد، و زوجین تصور میکنند که تنها در زمان اجرای طلاق مهریه قابل مطالبه است. اما باید گفت که مهر حق مالی زوجه است و به محض انعقاد عقد نکاح میتواند آن را از زوج مطالبه کند. با این حال اگر زوجه بخواهد در حین اجرای طلاق، خواستار مطالبه مهریه از زوج باشد بایستی تقاضای خود را به اجرای ثبت تقدیم دارد، و نمیتواند به دادگاه خانواده مراجعه کند. مگر در صورتی که از مدت زمان قانونی که پرونده در اجرای ثبت است بگذرد، و به خواسته زوجه، ترتیب اثر داده نشود.
نکته: اگر طلاق فی مابین زوجین توافقی باشد و زوجه مهریه خود را به زوج بخشیده باشد، دیگر نمیتواند آن را از مرد مطالبه کند. جز در حالتی که زوجه از ما بذل مهریه در ایام عده رجوع کرده ومانع از تحقق و اجرای طلاق توافقی میشود.
ما در این مقاله به بررسی موضوع حقوقی، تحت عنوان راهکار مطالبه مهریه پرداختیم و به این سوالها که برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم؟ برای گرفتن مهریه کجا باید رفت؟ و برای گرفتن مهریه چکار باید کرد؟ پاسخ دادیم. گفتیم که شما به عنوان زوجه ای که رابطه زوجیت دائمی و موقت با زوج دارید، میتوانید برای گرفتن مهریه خود به دو طریق اقدام نموده و با مراجعه به دایره اجرای ثبت و دادگاه خانواده حسب شرایطی که در مقاله فوق بدان پرداختیم درصدد مطالبه حق قانونی خود باشید. موسسه حقوقی معید نیز با معرفی بهترین وکیل خانواده در تهران در این پروسه پیچیده کنار شماست.
1-چگونه زوجه میتواند مهریه خود را از زوج مطالبه کند؟
برای مطالبه مهریه که حق قانونی زوجه است. دو راهکار وجود دارد و او میتواند با مراجعه به دادگاه و دایره اجرای ثبت خواستار مطالبه حق قانونی خود از زوج باشد.
2-آیا زوجه در انتخاب مرجع صلاحیت دار برای طرح دعوی مهریه مختار است؟
خیر. برخلاف سابق، زوجه در انتخاب مرجع صلاحیت دار برای طرح دعوی مهریه، مختار نبوده، و ملزم است که در بدو امر دعوی خود را در اداره ثبت مطرح کند، و نمیتواند مستقیما به دادگاه خانواده مراجعه نماید.
3-چه مدارکی برای تشکیل پرونده مطالبه مهریه نیاز است؟
ارائه سند نکاحییه و قباله ازدواج و ارائه مدارک شناسایی
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران
...هیچ نظری ثبت نشده