در دنیای امروز که پیچیدگی‌های حقوقی روزافزون شده است، انتخاب یک وکیل متخصص و قابل اعتماد برای حل مسائل حقوقی اهمیت ویژه‌ای یافته است. دو نهاد اصلی در کشور، یعنی کانون وکلا و مرکز وکلا، مسئولیت پرورش وکلای دادگستری را بر عهده دارند. هر یک از این نهادها با رویکرد و استانداردهای خاص خود، وکلایی را آموزش می‌‌دهند. در این مقاله، به بررسی تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا و تأثیر آن‌ها بر کیفیت خدمات وکلای فارغ‌التحصیل از آن‌ها خواهیم پرداخت. هدف از این بررسی، کمک و راهنمایی به افراد برای اتخاذ تصمیمی آگاهانه در انتخاب وکیل مورد نظر خود است.
افرادی که در کانون وکلا و یا مرکز وکلا پذیرفته می‌شوند هر دو سمت وکیل را دارند و می‌توانند وکالت پرونده در دادگستری را برعهده بگیرند و در مقام دفاع از موکل خویش باشند علی رغم شباهت زیاد بین کانون وکلا و مرکز وکلا قوه قضاییه، تفاوت‌هایی فی مابین این دو گروه از وکلا وجود دارد که قرار است در این مقاله به بررسی آن بپردازیم:
مرجع صادر کننده پروانه وکالت، کانون وکلای دادگستری بوده و پروانه وکالت افرادی که طبق آزمون قوه قضاییه قبول می‌شوند مرکز وکلا قوه قضاییه است.
نحوه کارآموزی و مدت زمانی که متقاضی بایستی برای گرفتن پروانه وکالت خویش بگذارند که در رابطه با وکلای کانون داوطلب بایستی بعد از قبولی در آزمون تستی و گذراندن دوره 15 ماه کارآموزی و مشغول به کار شدن به عنوان کارآموز وکالت نزد وکیل سرپرست، آزمونی دیگری به نام اختبار را بدهد اما در رابطه با مرکز مشاوران قوه قضائیه بعد از قبولی در آزمون به مصاحبه دعوت شده و سپس وارد مرحله کارآموزی می‌شوند که مدت آن 18 ماه است.
بعد از بررسی موضوع به این سوال پاسخ دهیم که اخذ پروانه از کانون وکلا بهتر است یا مرکز وکلای قوه قضاییه، در پاسخ باید بگوییم از آنجایی که دو گروه از متقاضیانی که در آزمون قبول شوند می‌توانند بعد از گذراندن مراحل و تشریفات لازمه وکیل پایه یک شوند پس نمی‌توانیم بیان داریم که کدام بهتر است چرا که هر یک داوطلبان ممکن است حسب شرایط و علایق خود اقدام به شرکت کردن در هر یک از آزمون‌ها کنند در فرض مثال گاهی اوقات داوطلب آزمون ترجیح می‌دهد برای آنکه در مصاحبه و گزینش عقیدتی شرکت نکند و مستقیما بدون مصاحبه بتواند پروانه پایه یک بگیرد به سمت آزمون کانون وکلای دادگستری برود.
اخذ پروانه وکالت از کانون وکلا، مسیری طولانی و پررقابت است که نیازمند تلاش و پشتکار فراوان است. این پروسه شامل چندین مرحله است که از آزمون ورودی تا گذراندن دوره کارآموزی و در نهایت، اعطای پروانه وکالت متغیر است. مراحل کلی اخذ پروانه وکالت به شرح زیر است:
اخذ پروانه وکالت از مرکز وکلا، مسیری است که با گذراندن مراحل مختلف و آزمون‌های تخصصی همراه است. متقاضیان ابتدا باید شرایط عمومی و تخصصی تعیین شده توسط مرکز وکلا را دارا باشند. مراحل کلی اخذ پروانه وکالت از مرکز وکلا به شرح زیر است:
همانطور که گفته شد، دو نهاد اصلی برای صدور پروانه وکالت وجود دارد: کانون وکلا و مرکز وکلا. هر دو نهاد، افرادی را که آزمون‌های ورودی آن‌ها را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند، به عنوان وکیل دادگستری معرفی می‌کنند. اما تفاوت‌های مهمی بین این دو نهاد وجود دارد که بر جایگاه و فعالیت‌های وکلای هر یک تأثیرگذار است.
کانون وکلا نهادی است که به صورت خودگردان اداره می‌شود و وکلای عضو آن از استقلال بیشتری برخوردار هستند. آزمون ورودی کانون وکلا معمولا سخت‌تر است و رقابت برای قبولی در آن بیشتر است.
مرکز وکلا نهادی است که زیر نظر قوه قضائیه اداره می‌شود. آزمون ورودی مرکز وکلا نسبت به کانون وکلا آسان‌تر است و تعداد پذیرفته‌شدگان در آن بیشتر است. بنابراین می‌توان گفت که تفاوت اصلی بین وکیل کانون و مرکز وکلا در میزان استقلال و آزادی عمل آن‌ها است. وکلای کانون وکلا از استقلال بیشتری برخوردار هستند و می‌توانند با آزادی بیشتری به وکالت بپردازند، در حالی که وکلای مرکز وکلا تحت نظارت بیشتری قرار دارند. با این حال، هر دو گروه از وکلا دارای پروانه وکالت معتبر هستند و می‌توانند در محاکم قضایی به وکالت از موکلان خود بپردازند.
در این بخش به تفصیل تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا را بیان می کنیم. دو نهاد اصلی مسئولیت برگزاری آزمون وکالت و صدور پروانه وکالت وجود دارد: کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه. هر دوی این نهادها، پس از برگزاری آزمون وکالت و قبولی داوطلبان، به افراد واجد شرایط پروانه وکالت پایه یک دادگستری اعطا می‌کنند. این بدان معناست که از نظر صلاحیت حرفه‌ای، وکلایی که از این دو نهاد پروانه می‌گیرند، هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و می‌توانند در تمامی امور حقوقی و قضایی به موکلان خود خدمات ارائه دهند.
با این حال، اگرچه از نظر صلاحیت حرفه‌ای تفاوتی بین این دو گروه وکیل وجود ندارد، اما تفاوت‌هایی در نحوه شکل‌گیری و برخی از ساختارهای داخلی آن‌ها مشاهده می‌شود. مهم‌ترین تفاوت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلا، در مرجع صادرکننده پروانه وکالت آن‌ها است. وکلای دادگستری پروانه خود را از کانون وکلای دادگستری دریافت می‌کنند که یک نهاد مستقل و خودگردان است. در مقابل، وکلای قوه قضاییه پروانه وکالت خود را از مرکز وکلای قوه قضاییه دریافت می‌کنند که نهادی وابسته به قوه قضاییه است. این تفاوت در مرجع صدور پروانه، به برخی تفاوت‌های دیگر در مراحل اخذ پروانه وکالت و همچنین در برخی از حقوق و تکالیف این دو گروه از وکلا منجر می‌شود.
با وجود این تفاوت‌ها، باید توجه داشت که از نظر وظایف و مسئولیت‌های حرفه‌ای، وکلای دادگستری و وکلای قوه قضاییه هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. هر دو گروه موظف هستند به طور مستقل و بی‌طرفانه از حقوق موکلان خود دفاع کنند و به آن‌ها مشاوره حقوقی ارائه دهند. همچنین، هر دو گروه از وکلا تحت قوانین و مقررات یکسانی قرار دارند و مسئولیت‌های قانونی مشابهی را بر عهده دارند.
در ادامه بررسی تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا خوب است بدانید که اینکه وکلای کدام مرکز به کار حقوقی مسلط‌تر هستند و آیا نیاز است که در انتخاب وکیل بدین مساله توجه داشت یا نه، باید بیان داریم که از نظر سواد حقوقی هیچ تفاوتی بین وکلا وجود ندارد چرا که هر دو داوطلب منوط به گذراندن دوره کارآموزی و کسب تجربه حقوقی هستند اما اینکه کدام یک در این دوره تسلط بیشتری به قوانین پیدا کرده و تجربه بیشتری به دست آورده قاعدتا بهترین وکیل برای انتخاب است.
در پاسخ به این سوال باید بیان داریم هر چند قبل از سال 98 و اعمال تغییرات در دستورالعمل نحوه دریافت اخذ پروانه وکالت مرکز مشاوران، وکلای مرکز قوه قضاییه از هرگونه فعالیت کاری در دوره کارآموزی منع شده بودند و صرفا بر خلاف وکلای کانون حق هیچ‌گونه فعالیت نداشتند و تا اخذ پروانه وکالت پایه یک بایستی در بدو امر وکالت پایه دو را می‌گرفتند و حق دفاع از موکل را تنها در برخی از پرونده‌ها داشتند اما با ایجاد تغییرات به وجود آمده این محدودیت‌ها دیگر وجود نداشته و هر یک از وکلای کانون و مرکز، اختیارات قانونی لازمه را برای دفاع از موکل خود داشته‌اند.
قانون گذار به صورت جداگانه، تعرفه مشخصی را راجع به دریافت حق‌الوکاله وکلای کانون و وکلای مرکز حسب دعاوی مختلف در نظر گرفته است و در ماده 19 لایحه قانونی استقلال کانون بدین امر اشاره داشته است که میزان حق‌الوکاله در صورتی که قبلا بین طرفین توافق نشده باشد طبق تعرفه‌ای است که توسط کانون و تصویب وزیر دادگستری بوده تعیین خواهد شد پس از مفهوم ماده اینگونه برمی‌آید که تعرفه و حق‌الوکاله وکلای کانون و وکلای مرکز، وابسته به توافق طرفین عقد وکالت است و در صورتی که تعرفه‌ای تعیین نشده باشد ملاک تعرفه قانونی خواهد بود که هر ساله توسط کانون و در رابطه با وکلای مرکز، طبق آیین‌نامه تعرفه حق‌الوکاله، حق‌المشاوره وکلای دادگستری توسط مرکز وکلا قوه قضاییه تعیین می‌شود.
اسم نویسنده
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران
...هیچ نظری ثبت نشده