جرم خیانت در امانت چیست‌؟

سوالات مطرح شده
شنبه 31 شهریور 1403 نظرات(10) مطالعه 3 دقیقه

خیانت در امانت به مفهوم بدعهدی در قول و وعده است و به سوءاستفاده از اعتماد افراد و تصرف در مال یا اسناد امانی دیگران به ناحق اشاره دارد. این جرم زمانی اتفاق می‌دهد که فردی مال، سند یا هرگونه شیء با ارزش را به فردی دیگر به‌عنوان امین می‌سپارد و توافق می‌شود که مال مذکور در زمان مقرر بازگردانده شود یا طبق نظر مالک برای مصرف مشخصی به کار رود؛ ولی برخلاف توافق،  در این میان، فرد امین که در اینجا می‌توان او را خائن نامید، بدون اجازه و رضایت مالک، مال را تصاحب کرده، از بین می‌برد یا به نفع خود مورد استفاده قرار می‌دهد.

در پاسخ به سوال جرم خیانت در امانت چیست؟ خیانت در امانت یکی از جرایم مهم در حقوق کیفری است که علاوه بر ایجاد خسارت مالی، موجب سلب اعتماد در روابط اجتماعی و اقتصادی می‌شود. این جرم در قوانین کیفری با مجازات‌هایی همچون حبس و جریمه مالی همراه است و برای اثبات آن، وجود ارکان اساسی مانند سپرده شدن مال به‌صورت امانت و سوءنیت در تصرف ضروری است. آگاهی از این جرم و پیامدهای آن، به کاهش دعاوی حقوقی و پیشگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی کمک می‌کند.

خیانت در امانت چیست‌؟

بسیاری از افراد امروزه درگیر پرونده‌های کیفری خیانت در امانت هستند و نحوه شکایت و پیگیری این جرم را نمی‌دانند. علاوه بر این بسیاری از افراد متهم یا زخم خورده از خیانت در امانت به شیوه‌های مختلف حتی از این جرم کمترین اطلاعات را ندارند و به مجازات خیانت در امانت نیز آشنایی ندارند. در واقع تعریف خاصی برای آن در قوانین مجازات اسلامی تعریف شده و برای پیگیری این جرائم به وکیل متخصص و دارای سابقه و دانش در این حوزه نیاز است. 

بنابراین دپارتمان حقوقی معید علاوه بر مشاوره تخصصی، هر نوع پرونده مربوط به این جرم ناپسند را قبول کرده و برای موکلین بهترین راهکار و نتایج مثبت را فراهم خواهد کرد. در ادامه نیز به اینکه جرم خیانت در امانت چیست و به نحوه کیفری یا حقوقی بودن آن پرداخته خواهد شد. 

مجموعه حقوقی معید متشکل از  بهترین وکیل تهران  و ایران است. در این مجموعه عالی‌ترین وکیل پایه یک دادگستری در زمینه امور مختلف حقوقی از جمله وکیل خیانت در امانت و حوزه‌های دیگر حقوقی و کیفری در حال همکاری و کمک به تمامی ایرانیان داخل و خارج از کشور هستند. 

مفهوم جرم خیانت در امانت چیست؟ 

اگر شخصی که مال یا سندی به او سپرده شده از تحویل و پس دادن آن در موقع مطالبه مالک امتناع و پرهیز کند و آن مال را صرف استفاده در امور و راهی غیر از آنچه که مالک تعیین کرده نماید، خیانت در امانت انجام شده است. بنابراین برای تحقق جرم خیانت در امانت سه عنصر مالک، امین و مال مورد امانت لازم است و جرمی مشمول اموال منقول و غیرمنقول خواهد بود. 

بر طبق ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی نیز هرگاه اموال غیرمنقول یا منقول یا اسناد تجاری مانند چک، سفته، قبوض و امثال آن به عنوان اجاره، رهن یا هر مورد دیگری بدون اجرت یا با اجرت به کسی به صورت امانت سپرده شود و توافق بر استرداد آن‌ها به صاحب انجام شود، اما امین آن را به ضرر صاحب تصاحب، استعمال یا تلف و مفقود کند مرتکب به خیانت در امانت شده است. 

مفهوم جرم خیانت در امانت چیست؟ 

عوامل وقوع جرم خیانت در امانت چیست؟ 

در واقع چهار عامل و مصادیق کلی برای وقوع خیانت در امانت وجود دارد. اول استعمال که به معنی استفاده از مال امانی برای خود و دوم تصاحب یعنی مال امانت شده را برای خود دانستن است. سوم اتلاف به معنی وارد کردن زیان به اموال امانتی و یا مال امانتی را به هر طریقی از بین بردن است. در نهایت عامل آخر مفقودی یا گم شدن اموال امانت گرفته شده و یا مخفی کردن مال برای‌عدم دسترسی صاحب آن است. هر کدام از این موارد باعث مجازات فرد مرتکب به جرم خیانت در امانت خواهد شد. 

حالت‌های کلی خیانت در امانت

تعیین نحوه و نوع خیانت در امانت با کمک وکیل و سپس طرح شکایت برای موفقیت در اثبات و پیگیری پرونده‌های خیانت در امانت اهمیت زیادی دارد. زیرا به کمک این موارد می‌توان روش کیفری یا حقوقی را برای نتیجه و عملکرد پرونده به خوبی انتخاب کرد. از جمله حالت‌های کلی و مهم خیانت در امانت عبارتند از: 

  • خیانت در امانت مطابق قانون تجارت
  • خیانت در امانت طبق قانون انحصار وراثت
  • از ضعف نفس افراد سوء استفاده کردن
  • از مهر و امضا اشخاص سوء استفاده کردن
  • خیانت مستخدمین یا کارمندان دولت در اسناد و اموال دولتی
  • خیانت در امانت در ثبت اسناد و املاک
  • خیانت در امانت اموال منقول و غیر منقول

مجازات خیانت در امانت

مطابق قوانین و مقررات مجازات اسلامی، جرم خیانت در امانت شامل مجازات اصلی و مجازات‌های تبعی یا تکمیلی است. بنابراین مجازات اصلی مطابق ماده ۶۷۴ قانون تعزیرات مصوب سال ۷۵ شامل حبس از شش ماه تا سه سال است که مطابق شدت جرم و نظر قاضی و دادگاه این مدت می‌تواند متغیر باشد. از طرفی این جرم قابل گذشت و تعزیری بوده و طبق ماده ۲۳ و ۲۵ قانون مجازات اسلامی درباره مجازات جرم خیانت در امانت، مجازات‌های تبعی یا حبس از درجه ۶ تا درجه یک و به صورت مجازات یا جریمه نقدی و هر حکم مطابق نظر موازین فقهی و قاضی دادگاه برای این جرایم و مجرمان قابل اعمال و اجرا خواهد بود. 

جرم خیانت در امانت کیفری است یا حقوقی

به طور کلی رسیدگی به جرم خیانت در امانت در صلاحیت دادگاه کیفری بوده ولی این جرم مقید به نتیجه بوده و رابطه علیت بین رفتار و ضرر باید مورد نظر شاکی قرار گیرد. از طرفی تحقق جرم بر مبنای رابطه امانی بین مرتکب و صاحب مال است و در واقع خیانت در امانت هم دارای مفهوم کیفری و هم مدنی و حقوقی است. از جنبه حقوق کیفری وجود رابطه علیت بین رفتار مرتکب و نتیجه مجرمانه در جرایم اهمیت زیادی دارد در حالی که در نحوه حقوقی این مورد لازم و قطعی نیست. بنابراین هم اقدامات حقوقی مختلف و هم فرایندهای دادخواست کیفری با نظر و راهنمایی وکیل خیانت در امانت برای این مورد از پرونده‌ها می‌تواند مفید و باعث احقاق حقوق افراد درگیر با این پرونده‌ها شود. با توجه به اینکه شروع رسیدگی و طرح شکایت از جرم خیانت در امانت از راه تقدیم شکوائیه به دادگاه بوده، بیشتر فرایند رسیدگی در قالب امور کیفری قابل ارزیابی و ادامه است. 

نحوه رسیدگی کیفری به خیانت در امانت

ابتدا باید شکوائیه برای جرم خیانت در امانت به کمک وکیل، تنظیم و سپس آن را توسط دفاتر خدمات الکترونیک به دادسرا ارسال کرد. بعد از تشکیل پرونده و ارجاع به شورای حل اختلاف برای سازش طرفین، در صورت‌عدم موافقت به سازش آن پرونده به دادسرا و برای انجام تحقیقات و بررسی یا ارزیابی ادله‌های طرفین ارسال خواهد شد. بعد از محرز شدن جرم نیز ابتدا قانون صدور قرار جلب تایید و اجرا و سپس اجرای کیفرخواست برای متهم انجام می‌شود. بعد از صدور کیفرخواست نیز پرونده به دادگاه صالح کیفری دو ارجاع داده شده و برای رسیدگی و صدور حکم خیانت در امانت توسط قاضی دادگاه دریافت خواهد شد. 

نحوه رسیدگی حقوقی به خیانت در امانت

برای پرونده‌های خیانت در امانت امکان انجام اقدامات حقوقی مختلف به کمک وکیل متخصص و باسابقه وجود دارد این اقدامات می‌تواند شامل اثبات سپردن مال از طریق رسید دریافت مال، شهادت شهود و مطلع از داد و ستد امانت باشد. همچنین اثبات درخواست استرداد مال از طریق اسناد و مکتوبات یا شهود و یا مراودات و اقدامات انجام شده در فضاهای مجازی یا اثبات‌عدم استرداد عین مال یا موضوع امانت از دیگر فرایندهای حقوقی قابل پیگیری برای جرائم مختلف خیانت در امانت است. 

توصیه می‌کنیم مطلب نحوه اثبات خیانت در امانت را از مجموعه معید برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مطالعه نمایید. 

نحوه رسیدگی حقوقی و کیفری خیانت در امانت

روش های اثبات خیانت در امانت 

بر اساس ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی، ادله اثبات خیانت در امانت شامل سند، اقرار متهم، شهادت شهود، علم قاضی است.

ارائه اسناد و مدارک معتبر

شاکی می‌تواند از قراردادها، رسیدها، دست‌نوشته‌ها، پیام‌های الکترونیکی، عکس یا فیلم‌هایی که نشان‌دهنده وضعیت مال قبل و بعد از سپرده شدن است، برای اثبات ادعای خود استفاده کند. اگر امانت‌گذار از متهم هنگام سپردن مال، رسید کتبی دریافت کرده باشد که در آن سلامت و نحوه بازگرداندن مال مشخص شده، می‌تواند به‌عنوان مدرک ارائه شود.

شهادت شهود

چنانچه افرادی در جریان سپرده شدن مال یا سوءاستفاده از آن باشند، شهادت آن‌ها می‌تواند نقش مهمی در اثبات جرم داشته باشد.شاکی باید استشهادیه‌ای کتبی تنظیم کند که در آن شهود حاضر، نحوه وقوع جرم را توضیح دهند و آن را امضا کنند.

اقرار

اقرار متهم یکی از قوی‌ترین دلایل اثبات جرم است. اگر فرد متهم به‌طور واضح و صریح به سوءاستفاده از مال امانت اقرار کند، همین امر برای اثبات جرم کافی خواهد بود. در برخی موارد، متهم ممکن است در مراحل دادرسی، به‌صورت شفاهی یا کتبی به ارتکاب جرم اعتراف کند.

علم قاضی

در شرایطی که شاکی مدارک کافی نداشته باشد، قاضی می‌تواند بر اساس مستندات موجود، شواهد و قرائن به این نتیجه برسد که خیانت در امانت صورت گرفته است. علم قاضی معمولاً از بررسی پیام‌های رد و بدل شده، اظهارات طرفین، مدارک غیررسمی و سایر مستندات موجود حاصل می‌شود.

 نحوه شکایت از جرم خیانت در امانت

برای شکایت از جرم خیانت در امانت، در صورتی که شاکی قصد شکایت و درخواست پیگیری داشته باشد، باید مراحل زیر انجام شود 

  • در مرحله اول، شاکی باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند تا فرآیند ثبت شکایت آغاز شود.
  •  شاکی باید شکواییه خود را به صورت کامل و صحیح تکمیل کند. در این مرحله، نمونه فرم شکواییه خیانت در امانت در دسترس است که باید با دقت پر شود.
  • پس از تکمیل شکواییه، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی آن را به مرجع صالح برای رسیدگی به جرم خیانت در امانت ارجاع می‌دهند. مرجع صالح ممکن است دادگاه‌های عمومی یا دادگاه‌های ویژه باشد.

شاید این سوال مطرح شود که جرم خیانت در امانت قابل گذشت است، مطابق قانون جرم خیانت در امانت به عنوان جرایم قابل گذشت در نظر گرفته می شود به این مفهوم  شاکی در هر مرحله از روند شکایت و رسیدگی، در صورتیکه از شکایت خود منصرف گردد، دادرسی و اجرای حکم متوقف خواهد شد.

نتیجه گیری

گسترش جرم خیانت در امانت در جوامع امروزی یکی از دلایل نیاز و ضرورت به داشتن اطلاعات کافی در این زمینه برای قربانیان این پرونده‌ها یا حتی آگاهی از میزان مجازات آن برای متهمین به این جرم است. در واقع اساس و اصل موضوع این جرم به صورت کیفری قابل پیگیری است اما می‌توان از طریق روش‌های حقوقی و قواعد و تبصره‌های مدنی نیز برای این جرم اقداماتی انجام داد. 

برای رسیدگی دقیق و حرفه‌ای به پرونده خیانت در امانت وجود و حضور وکیل لازم است. بنابراین در این زمینه خیانت در امانات تنها به کمک وکیل متخصص و باتجربه با حداکثر دانش ویژه در پرونده‌های کیفری و حقوقی از دپارتمان حقوقی معید می‌توان به نتایج مثبت و مفید رسید. در این مقاله نیز به اینکه جرم خیانت در امانت چیست و نکات مهم کیفری و حقوقی در این زمینه مطرح گردید. 

سوالات متداول

۱- شکایت از خیانت در امانت چگونه است؟ 

در دادگاه صالح کیفری و با تنظیم شکوائیه امکان پیگیری پرونده خیانت در امانت برای افراد دارای این دغدغه وجود دارد. 

۲- مزیت اخذ وکیل متخصص خیانت در امانت چیست؟ 

رسیدن به نتایج مطلوب و مورد نظر موکل با سرعت بیشتر و افزایش احتمال موفقیت در پرونده‌های جرم خیانت در امانت نیز از مزایای اخذ وکیل است. 

۳- عناصر حقیقی وقوع جرم خیانت در امانت کدام است؟ 

مفقودی و گم شدن هر نوع مال امانتی، اتلاف و از بین بردن آن، تصاحب و استعمال در اموال امانت گرفته شده و هر نوع سوء استفاده از مال توسط امین جزء و مصداق جرم خیانت در امانت است.

 

ارسال نظر
اسم نویسنده
bg

دیدگاه کاربران

دیدگاه کاربران

...هیچ نظری ثبت نشده

bg

موضوعات مرتبط

contact