چک‌های صیادی به چک‌هایی گفته می‌شود که دریافت و صدور آن‌ها در سامانه صیاد و تحت نظارت بانک مرکزی قرار می‌گیرد. فردی که قصد دارد چک صیادی صادر کند و یا دریافت‌کننده چک است، باید آن را در سامانه صیاد ثبت و تایید کند. در صورتی که چکی که صادر می‌شود در سامانه صیاد ثبت نشود، فاقد اعتبار بوده و چک نقد نمی‌شود. اما این سوال برای گیرنده چک صیادی به وجود می‌آید که آیا می‌توان چک ثبت نشده را برگشت زد و نحوه برگشت زدن چک ثبت نشده چگونه است؟
اما مطابق با قوانین جدیدی که در رابطه به چک‌های صیادی و صدور، دریافت و نقد شدن آن‌ها وجود دارد، امکان برگشت زدن چک صیادی وجود ندارد. یکی از مشکلات اساسی که برای دریافت کنندگان چک صیادی به وجود می‌آید، ثبت نشدن چک در سامانه صیاد و مشکل در برگشت زدن چک است.
چک ثبت نشده به چکی گفته می‌شود که اطلاعات آن به طور کامل و صحیح در سامانه صیاد ثبت نشده باشد. این سامانه برای نظارت بر صدور چک و جلوگیری از سوءاستفاده از آن ایجاد شده است. با توجه به قوانین جدید صدور چک، تمامی چک‌های صیادی باید در این سامانه ثبت شوند تا معتبر شناخته شوند. اگر اطلاعات چکی در سامانه صیاد ثبت نشود، آن چک از نظر قانونی فاقد اعتبار است و بانک‌ها مکلف به پرداخت وجه آن نخواهند بود. بنابراین، دارنده چنین چکی امکان استفاده از مزایای قانونی چک، مانند شکایت کیفری را نخواهد داشت و تنها می‌تواند از طریق دادخواست حقوقی اقدام به مطالبه وجه چک نماید.
به عبارت ساده‌‌تر، چک ثبت نشده، چکی است که به دلیل عدم ثبت در سامانه مربوطه، فاقد ارزش قانونی است و امکان نقد شدن آن در بانک وجود ندارد. در ادامه ابتدا به قوانین چک ثبت نشده و نحوه برگشت زدن چک ثبت نشده خواهیم پرداخت.
بر اساس نظر مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه و تبصره ۱ ماده ۲۱ مکرر اصلاحی قانون صدور چک مصوب ۱۴۰۰/۰۱/۲۹در ایران، چک‌هایی که در سامانه صیاد به ثبت نرسیده‌اند تحت قوانین مخصوص به چک یا قانون تجارت قرار نمی‌گیرند. در نتیجه، چنین چک‌هایی از حمایت‌های خاص قانونی که معمولاً برای چک‌های عادی اعمال می‌شوند، برخوردار نخواهند بود.
قوانین حاکم بر این چک‌های ثبت نشده شامل موارد زیر می‌باشد:
در قوانین جدید چک به این مسئله پرداخته شده است که برای صدور هر برگه چک باید اطلاعات کامل چک مانند مبلغ چک، تاریخ و گیرنده چک در سامانه صیاد ثبت شود و داشتن چکی که در این سامانه ثبت نشده باشد، به منزله یک سند عادی خواهد بود. همچنین با تحویل چکی که در سامانه صیاد ثبت نشده باشد و مالکیت و اطلاعات دقیق آن مشخص نشده باشند، بانک از پرداخت وجه چک خودداری خواهد نمود.
بنابراین این سوال برای بسیاری از افراد به وجود می‌آید که می‌توانند مانند چک‌های قدیمی، چک ثبت نشده را نیز برگشت بزنند یا خیر. زیرا در شرایطی که چک‌های قدیمی وصول نمی‌شدند، گیرنده چک می‌توانست به محض تحویل آن به بانک، نسبت به برگشت چک نیز اقدام کند. اما با توجه به قوانین جدید چک و لزوم ثبت همه اطلاعات چک به واسطه صادرکننده چک در سامانه صیاد و تایید آن‌ها از طرف گیرنده چک، امکان برگشت زدن چک صیادی در شرایطی مشابه وجود نخواهد داشت.
عدم امکان برگشت چک ثبت نشده، از طرف قانون با بانک‌ها ابلاغ شده است. مطابق با این قانون بانک مرکزی نیز اطلاعیه‌های جدیدی صادر کرده است که به موجب آن، همه چک‌های بنفش جدیدی که عبارت ” کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است” درج شده باشد، مشمول این قانون هستند.
با در نظر داشتن این قانون، در حالت عادی که چک ثبت نشده به بانک تحویل داده می‌شود و وصول نمی‌گردد، امکان برگشت آن وجود ندارد اما بعد از مواجه شدن با این مشکل، با انجام برخی از اقدامات می‌توان چک را برگشت زد که ما در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
با توجه به افزایش مشکل ثبت نکردن چک در سامانه صیاد، افراد زیادی درگیر این مشکل می‌شوند که نمی‌توانند چک صادر شده را برگشت بزنند و نگران این مسئله هستند. اما این قضیه به صورت کامل نیز منتفی نیست و همانطور که گفته شد در برخی از شرایط نیز امکان برگشت چک ثبت نشده وجود دارد. ذکر این نکته نیز ضرورت دارد که مطابق با قوانین جدید، امکان برگشت زدن چک صیادی ثبت نشده در سامانه صیاد وجود ندارد. بنابراین با وجود اینکه همه اقداماتی که در رابطه با چک صیادی صورت می‌گیرد باید در سامانه صیاد ثبت شود، اما تا کنون قابلیت برگشت زدن چک توسط این سامانه امکان‌پذیر نشده است. تنها در صورتی می‌توان چک ثبت نشده را برگشت زد که گیرنده چک از صادرکننده چک درخواست کند که چک را در سامانه ثبت کند.
روزانه چک‌های صیادی زیادی صادر می‌شوند که صادرکننده چک به دلیل سهل‌انگاری و سهواً و یا از روی عمد، چک را در سامانه ثبت نمی‌کند. این مسئله به یکی از معضلات و مشکلات اساسی گیرندگان چک‌های صیادی تبدیل شده است و به خصوص برای کسانی که در این زمینه دانش و اطلاعات کافی ندارند، چالش و دردسر بزرگ و نگران کننده‌ای خواهد بود. اما اگر گیرنده چک شانس بیاورد و صادرکننده چک با ثبت مجدد چک موافقت کند، کار گیرنده چک برای وصول وجه چک و رسیدن به حق و حقوق خود راحت‌تر خواهد بود.
اکنون که با شرایط برگشت زدن چک صیادی آشنا شدید، حتما این سوال برای شما نیز به وجود خواهد آمد که نحوه برگشت زدن چک ثبت نشده چگونه است و باید چه اقداماتی را انجام داد.
همانطور که گفته شد، شرایطی که امکان برگشت زدن چک را فراهم می‌کند این است که دریافت‌کننده چک از صادرکننده آن بخواهد که چک را در سامانه ثبت کند. سپس در صورتی که صادرکننده چک با ثبت چک موافقت کند، گیرنده باید از طریق سامانه صیاد نسبت به تایید چک اقدام کند.
بعد از تایید همه اطلاعات توسط گیرنده چک در سامانه، باید گیرنده چک مجدد برای دریافت وجه چک به بانک مراجعه نموده و در صورت کافی نبودن موجودی حساب صادرکننده چک و عدم وصول وجه چک، می‌تواند چک را برگشت بزند. بنابراین بانک نیز تنها در این صورت مجاز به برگشت زدن چک ثبت نشده خواهد بود و در صورتی که این اقدام صورت نگیرد و این شرایط فراهم نباشد، بانک نمی‌تواند برگشت زدن چک را تقبل کند.
با توجه به مطالب ذکر شده، امکان برگشت زدن چک صیادی در صورتی که چک توسط گیرنده مجددا در سامانه ثبت شود، وجود دارد. اما این امر زمانی امکان‌پذیر خواهد بود که صادرکننده چک با ثبت چک موافقت کند. اما در صورتی که صادرکننده چک با ثبت آن موافقت نکند باید چه اقدامی انجام داد؟ زیرا در صورت عدم موافقت، امکان برگشت زدن چک وجود نخواهد داشت. همچنین در این وضعیت، بانک نیز گواهی عدم پرداخت را صادر نمی‌کند و بدون داشتن گواهی نمی‌توان از روش‌های قضایی و شکایت نیز پیگیر وصول وجه چک شد.
اما در این شرایط که گیرنده چک تنها برگه چک را دارد، می‌تواند با استناد به همین برگه چک که به صورت یک سند عادی است، برای شکایت از صادرکننده و وصول وجه چک اقدام کند. شکایت از صادرکننده چک به واسطه برگه چک، با مراجعه به دادگاه حقوقی امکان‌پذیر است. همچنین در این صورت، امکان استفاده از مزایای اسناد تجاری برای چک وجود ندارد و بر اساس قوانین و مقررات مدنی که در رابطه با اسناد عادی وجود دارد به چک رسیدگی می‌شود. علاوه‌بر‌این امکان طرح دعاوی و شکایت کیفری برای این نوع چک وجود نخواهد داشت.
نکته‌ای که وجود دارد این است که دعاوی چک صیادی که امکان برگشت آن وجود نداشته و به یک سند عادی تبدیل شده است، علیه صادرکننده امکان‌پذیر بوده و امکان شکایت از ظهرنویسان چک و ضامنین وجود ندارد. به منظور درخواست تامین خواسته این نوع چک نیز باید خسارت احتمالی پرداخت شود.
چک‌های صیادی در دنیای امروزه بسیار کاربردی و پر استفاده شده‌اند، اما این چک‌ها با چک‌های قدیمی تفاوت‌هایی دارند. بسیاری از اقداماتی که در رابطه با چک صیادی صورت می‌گیرد، در سامانه تحت کنترل بانک مرکزی یعنی سامانه صیاد خواهد بود. برای صدور هر برگه چک صیادی نیز باید آن را در سامانه صیاد ثبت نمود، زیرا چکی که در این سامانه ثبت نشود، ارزش و اعتبار نخواهد داشت و نقد نمی‌شود. در حال حاضر افراد زیادی درگیر مشکل عدم ثبت چک می‌شوند و این سوال به وجود می‌آید که چگونه می‌توان چک ثبت نشده را برگشت زد.
با توجه به قوانین جدید چک، در حالت عادی نمی‌توان چک ثبت نشده را برگشت زد و بانک‌ها از انجام این کار منع شده‌اند. برگشت زدن چک صیادی تنها در صورتی امکان‌پذیر است که گیرنده چک از صادرکننده درخواست کند که چک را در سامانه ثبت کند و سپس گیرنده چک باید همه اطلاعات را تایید کند و مجددا به بانک مراجعه کند تا امکان برگشت چک وجود داشته باشد. در صورت عدم موافقت صادرکننده به ثبت چک نیز می‌توان با شرایط متفاوت‌تری شکایت نمود که ما در این مقاله به نحوه برگشت زدن چک ثبت نشده و شکایت از آن پرداختیم.
با توجه به پیچیدگی که چک ثبت نشده دارد، می‌توان به منظور رسیدگی به این مسئله از وکیل چک کمک گرفت. برای پیدا کردن بهترین وکیل چک نیز می‌توان از مجموعه حقوقی معید که وکلای مهار و متخصصی دارد کمک گرفت.
1- در چه شرایطی امکان برگشت زدن چک ثبت نشده وجود دارد؟
در صورتی می‌توان چک ثبت نشده را برگشت زد که دریافت کننده چک از صادرکننده چک درخواست کند که چک را ثبت کند و در صورت موافقت و ثبت چک، باید همه اطلاعات توسط گیرنده چک تایید شوند.
2- نحوه برگشت زدن چک ثبت نشده به چه صورت است؟
در صورتی که چک توسط صادرکننده آن ثبت شود و گیرنده همه اطلاعات را تایید کند، می‌توان به بانک مراجعه نمود و در صورتی که موجودی حساب برای وصول وجه چک کافی نباشد، چک را برگشت زد.
3- نحوه شکایت از چک ثبت نشده چگونه است؟
در صورتی که صادرکننده چک با ثبت چک موافقت نکند، می‌توان شکایت کرد. اما به دلیل عدم ثبت اطلاعات چک در سامانه، چک به منزله یک سند عادی خواهد بود و از مزایای چک تجاری محروم خواهد شد. بنابراین رسیدگی به آن نیز مطابق با قوانین سند عادی و توسط دادگاه حقوقی خواهد بود.
اسم نویسنده
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران
...هیچ نظری ثبت نشده