نحوه تنظیم قرارداد | بررسی تمام بندها

سوالات مطرح شده
شنبه 31 شهریور 1403 نظرات(10) مطالعه 3 دقیقه

تنظیم قرارداد چگونه است؟ تنظیم قرارداد یکی از مهم‌ترین مراحل در هر همکاری یا معامله است که به منظور ایجاد شفافیت و حفظ حقوق طرفین انجام می‌شود. قرارداد، توافقی رسمی و مکتوب است که تعهدات، وظایف و شرایط بین طرفین را مشخص می‌کند. با تنظیم صحیح قرارداد، می‌توان از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری کرده و زمینه‌ای برای همکاری منظم و قانونمند فراهم ساخت.

در ادامه مطلب به نحوه تنظیم قرارداد و بررسی نکاتی که در یک قرارداد باید رعایت شود می‌پردازیم. تنظیم یک قرارداد امری است تخصصی که بهتر است شخصی که دانش حقوقی جهت تنظیم قرارداد را دارد آن را تنظیم نماید. در تنظیم قرارداد باید به موارد گوناگون توجه نمود و تمامی جزئیات را مدنظر قرارداد. 

اهمیت تنظیم قرارداد

تنظیم قرارداد یکی از ارکان اساسی در هر رابطه کاری، تجاری یا حقوقی است که با تعیین دقیق وظایف، تعهدات و حقوق هر یک از طرفین، به شفافیت و استحکام این روابط کمک می‌کند. قراردادها با ایجاد چارچوبی مشخص، از بروز اختلافات و سوءتفاهم‌ها جلوگیری کرده و ضمانتی برای اجرای تعهدات فراهم می‌نمایند. دلایل اهمیت آن را در ادامه بیان کردیم:

  • حفظ حقوق و تعهدات: قراردادها با مشخص کردن دقیق وظایف و تعهدات هر طرف، از تضییع حقوق جلوگیری می‌کنند. این اسناد حقوقی با تعیین حدود و مسئولیت‌های هر یک از طرفین، اطمینان می‌دهند که هر کس به تعهدات خود پایبند باشد و در صورت نقض، امکان پیگیری قانونی وجود داشته باشد.
  • پیشگیری از اختلافات: با تدوین شفاف مفاد قرارداد، احتمال بروز سوء‌تفاهم و اختلاف کاهش می‌یابد. قراردادهای دقیق و جامع، تمامی جنبه‌های همکاری را پوشش داده و با پیش‌بینی شرایط مختلف، از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری می‌کنند.
  • ضمانت اجرای تعهدات: قراردادها با تعیین ضمانت‌های اجرایی، اطمینان حاصل می‌کنند که هر یک از طرفین به تعهدات خود پایبند باشند. وجود بندهای مرتبط با ضمانت اجرا و شرایط فسخ در قرارداد، به طرفین امکان می‌دهد که در صورت نقض تعهدات، اقدامات لازم را انجام داده و حقوق خود را حفظ کنند.

در نتیجه، تنظیم قرارداد توسط متخصصان حقوقی اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا این افراد با دانش و تجربه خود، به ارتقای کیفیت و کارایی قراردادها کمک کرده و از بروز ابهامات و اختلافات بعدی جلوگیری می‌نمایند.

اصول اولیه تنظیم قرارداد

رعایت اصول اولیه درنحوه تنظیم قرارداد، به تضمین حقوق و تعهدات طرفین کمک می‌کند و اجرای صحیح توافق را ممکن می‌سازد. در ادامه به بررسی این اصول می‌پردازیم:

  • مشخصات طرفین: ذکر دقیق اطلاعات هویتی و تماس طرفین قرارداد از جمله نام، نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی و شماره تماس ضروری است. این اطلاعات هویتی و تماس طرفین قرارداد باید به‌طور کامل و دقیق در قرارداد قید شود تا در صورت نیاز به پیگیری‌های بعدی، امکان شناسایی و ارتباط با هر یک از طرفین فراهم باشد.
  • موضوع قرارداد: تعیین واضح و شفاف موضوع همکاری یا معامله اهمیت دارد. موضوع قرارداد باید به‌طور دقیق مشخص شود تا هر یک از طرفین بدانند چه انتظاراتی از آن‌ها می‌رود و از بروز ابهامات جلوگیری شود.
  • مدت قرارداد: مشخص کردن تاریخ شروع و پایان قرارداد ضروری است. این امر به طرفین کمک می‌کند تا بدانند تعهداتشان در چه بازه زمانی باید اجرا شود و از بروز اختلافات زمانی جلوگیری می‌کند.
  • مبلغ و شرایط پرداخت: تعیین مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت آن باید به‌طور دقیق مشخص شود. این امر شامل مبلغ کل، مراحل پرداخت، زمان‌بندی و روش‌های پرداخت است تا از بروز مشکلات مالی در آینده جلوگیری شود.
  • تعهدات و وظایف: شرح دقیق وظایف و تعهدات هر یک از طرفین باید در قرارداد قید شود. این امر به شفافیت در اجرای قرارداد کمک کرده و از بروز سوءتفاهم‌ها جلوگیری می‌کند.
  • شرایط فسخ: تعیین شرایطی که تحت آن هر یک از طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند، اهمیت دارد. این شرایط باید به‌طور واضح مشخص شود تا در صورت نیاز، هر یک از طرفین بدانند تحت چه شرایطی می‌توانند قرارداد را خاتمه دهند.
  • حل و فصل اختلافات: مشخص کردن مرجع صالح برای رسیدگی به اختلافات احتمالی بین طرفین ضروری است. این امر می‌تواند شامل تعیین دادگاه صالح یا روش‌های حل اختلاف مانند داوری باشد تا در صورت بروز اختلاف، روند رسیدگی مشخص باشد.

رعایت این اصول در تنظیم قرارداد، به ایجاد توافقی مستحکم و قابل اعتماد کمک کرده و از بروز مشکلات و اختلافات در آینده جلوگیری می‌کند.

اصول اولیه تنظیم قرارداد

بررسی بندهای قراردادی

هر قرارداد شامل بندهای متعددی است که هر یک نقش مهمی در تعیین چارچوب همکاری دارند. توجه به این بندها و تنظیم دقیق آن‌ها با مشاوره حقوقی متخصص، می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات و اختلافات در آینده جلوگیری کند. در ادامه، به بررسی برخی از این بندها می‌پردازیم:

بند اول: اطلاعات طرفین قرارداد

یکی از مهمترین مواد یک قرارداد مربوط به طرفین قرارداد می‌باشد. اطلاعات طرفین قرارداد شامل: نام و نام‌خانوادگی طرفین، شماره ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، نام پدر، شماره تماس و نشانی می‌باشد. البته باید توجه داشت که اگر طرف یا طرفین قرارداد اشخاص حقوقی باشند، باید نام شرکت، شماره ثبت شرکت، شناسه ملی، نوع شرکت و اطلاعات شخصی که به نمایندگی از شرکت قرارداد را امضا می‌نماید در قرارداد ذکر گردد.

بند دوم: مورد قرارداد

منظور از مورد یا موضوع قرارداد آن چیزی است که دلیل انعقاد قرارداد می‌باشد. به عنوان مثال اگر قصد خرید یک دستگاه اتومبیل را داشته باشید، موضوع قرارداد اتومبیل خواهد بود. البته امکان دارد موضوع قرارداد انجام کاری باشد که در این صورت انجام آن کار مورد قرارداد خواهد بود .

یکی از نکات مهم در این بند این  است که قبل از انعقاد هرگونه قراردادی مالکیت موضوع قرارداد حتما مورد بررسی قرار گیرد. فرض کنید شما قصد خریدی ملکی را دارید، پیش از انعقاد قرارداد مالکیت فروشنده از طریق استعلام ثبتی باید محرز و مسلم باشد.

بند سوم: مدت قرارداد

برخی از عقود مدت‌دار می‌باشند به عنوان مثال عقد اجاره عقدی است که مدت قرارداد اجاره باید در آن ذکر شود. اما بعضی عقود اصولا مدت در آن‌ها مطرح نمی‌باشد مانند عقد بیع اما مدت اجرای تعهد در آن مهم می‌باشد. مثلا باید مدت اجرای تعهد فروشنده در تحویل کالای موضوع قرارداد مشخص باشد.

بند چهارم: مبلغ قرارداد

یکی از ارکان مهم در تنظیم قرارداد مبلغ قرارداد می‌باشد که باید معلوم و معین باشد. امکان دارد ثمن قرارداد به ارز خارجی باشد که در موعد مورد توافق به نرخ روز به ریال پرداخت شود در این صورت باید سازکار تبدیل به نرخ روز و مرجع اعلام کننده آن مشخص باشد.

بند پنجم: پرداخت مبلغ قرارداد

خریدار امکان دارد به طرق متفاوتی مبلغ قرارداد را پرداخت نماید که معمولا به صورت چک یا سفته پرداخت می‌شود. توصیه می‌شود در قراردادهایی که پرداخت به صورت اقساط می‌باشد شخص بستانکار از طرف مقابل چک دریافت نماید تا وصول طلب راحت‌تر باشد. چرا که چک مزایای بیشتری نسبت به سفته دارد از جمله این که یکی از راه‌های وصول چک اقدام از طریق اجرائیات دادگستری یا اداره ثبت می‌باشد در حالی که برای وصول سفته باید دادخواست به دادگاه حقوقی تقدیم شود.

بند ششم: تحویل کالا به خریدار

تعهدی اصلی فروشنده تحویل کالا یا مبیع می‌باشد. فروشنده باید در ازای تحویل کالا، از خریدار رسید دریافت نماید. بهتر است دریافت کننده کالا در حین تحویل اگر کالا به لحاظ کمی یا کیفی ایرادی دارد و یا مغایر با توافق طرفین است در صورتجلسه تحویل ذکر نماید. اما اگر صورتجلسه تحویل از سوی خریدار امضا شود به این معنا می‌باشد که کالای تحویل شده فاقد هرگونه عیب و نقصی است.

بنده هفتم: قوه قاهره

یکی از مواردی است که طرف متعهد قرارداد می‌تواند به آن استناد کند تا از پرداخت خسارت معاف شود. قوه قاهره دارای شرایطی است که به بررسی آن می‌پردازیم.

  • حادثه باید خارجی باشد:

به این معنا که حادثه به متعهد قابل انتساب نباشد و به او ارتباطی نداشته باشد مانند رخ دادن زلزله.

  • حادثه غیر قابل دفع باشد:

یعنی اجرای قرارداد غیرممکن شود. مثلا اگر شخصی متعهد شده باشد که کالایی را وارد کشور نماید و سپس واردات آن کالا ممنوع شود اجرای قرارداد غیرممکن شده و باید مصداق قوه قاهره دانست لذا متعهد باید وجوه دریافتی را مستند کند و مسئولیتی جهت جبران خسارات احتمالی ندارد.

  • حادثه غیرقابل پیش بینی باشد:

حادثه‌ای را می‌تواند قوه قاهره دانست که برای انسان متعارف قابل پیش بینی نباشد و بعد از قرارداد محقق شده باشد. به عنوان مثال اگر بعد از انعقاد قرارداد کشور تحریم شود می‌تواند مصداق قوه قاهره باشد.

بنابراین هر حادثه‌ای با جمع سه شرط گفته شده می‌تواند مصداق قوه قاهره باشد.

وکیل تنظیم قرارداد در تهران درخصوص اثر قوه قاهره بر قرارداد افزود می‌تواند گفت متعهد از پرداخت خسارت معاف می‌شود و البته باید گفت اصل بر عدم وقوع قوه قاهره است و اثبات وقوع آن اصولا با شخص متعهد است. به لحاظ اصول حقوقی اگر قوه قاهره دائمی باشد می‌توان گفت قرارداد منفسخ خواهد شد ولی اگر قوه قاهره موقتی باشد قرارداد تا رفع مانع معلق خواهد شد. اما بهتر است که تکلیف قرارداد در صورت دائمی با موقت بودن مانع مشخص شود.

بند هشتم: ضمانت اجرا

یکی از مهم‌ترین مواد قراردادی بحث تعیین ضمانت اجرا در قرارداد می‌باشد. یکی از متداول‌ترین مواردی که در ماده مربوط به ضمانت اجرا قرار دارد وجه التزام است. وجه التزام یعنی تعیین خسارت مقطوع در قرارداد، در صورتیکه در قرارداد خسارت مشخصی برای عدم اجرای تعهد در قرارداد تعیین نشده باشد و شخص متعهدله مدعی ورود خسارت به خود باشد، برای دریافت خسارت باید ورود خسارت را اثبات نماید. اما در صورتی که وجه التزام تعیین شده باشد دیگر نیازی به اثبات ورود خسارت که کار دشواری است نخواهد بود.

بند نهم: داوری

در قرارداد می‌توان بندی به عنوان داوری درج کرد تا در صورت بروز اختلاف میان طرفین قرارداد، طرفین به شخص داور رجوع نمایند تا او به اختلافات رسیدگی نماید. البته باید متذکر شد که اصولا محاکم دادگستری صلاحیت رسیدگی به اختلافات را دارا می‌باشند. اما به جهات مختلف اعم از هزینه دادرسی، اوقات طولانی مدت محاکم و … درج شرط داوری می‌تواند به نفع طرفین قرارداد باشد.

وکیل تنظیم قرارداد در تهران اشاره داشت بندهای بیان شده با توجه به نوع قرارداد متفاوت خواهد بود. هر چه قرارداد و موضوع آن تخصصی‌تر باشد نحوه تنظیم قرارداد هم مهم و حساس خواهد بود . در پایان باید توجه داشت که حتما تمامی صفحات یک قرارداد توسط طرفین امضاء و اثر انگشت داشته باشد حتی توصیه می‌شود ضمائم قرارداد هم امضا شود. همچنین در قرارداد تاریخ انعقاد قرارداد و محل امضا قرارداد نیز ذکر شود.

بررسی بندهای قرارداد

نتیجه‌گیری

نحوه تنظیم قرارداد دقیق و اصولی، پایه و اساس هر همکاری موفق است. با رعایت نکات مذکور و مشاوره با کارشناسان حقوقی، می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات و اختلافات در آینده جلوگیری کرد و همکاری‌های مستحکم و قانونمندی را بنا نهاد. در این مطلب از سایت حقوقی معید به نحوه تنظیم قرارداد اصولی و قانونی پرداخته شد. چنانچه برای تنظیم قرارداد نیاز به مشاوره بیشتر داشتید می توانید با مشاوران ما تماس بگیرید.

سؤالات متداول

  1. چرا تنظیم قرارداد اهمیت دارد؟ 

تنظیم قرارداد با مشخص کردن دقیق تعهدات و وظایف طرفین، از بروز اختلافات و سوءتفاهم‌ها جلوگیری کرده و حقوق هر یک را حفظ می‌کند.

 

  1. چه اطلاعاتی باید در بخش مشخصات طرفین قرارداد ذکر شود؟

 اطلاعات هویتی مانند نام و نام خانوادگی، شماره ملی، شماره تماس و نشانی و در صورت اشخاص حقوقی، نام شرکت، شماره ثبت و اطلاعات نماینده قانونی.

 

  1. منظور از بند فورس ماژور در قرارداد چیست؟

فورس ماژور به حوادث غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل اجتنابی اشاره دارد که اجرای تعهدات قراردادی را غیرممکن می‌سازد، مانند زلزله یا تحریم‌های ناگهانی.

 

 

ارسال نظر
اسم نویسنده
bg

دیدگاه کاربران

دیدگاه کاربران

...هیچ نظری ثبت نشده

bg

موضوعات مرتبط

contact